De vergeten Duitser: het levensverhaal van Richard Bauer

Gepubliceerd op: 18 januari 2023 12:14

Soms duurt het wat langer voor een boek in de Bibliotheek aanwezig is. Zo ging het ook met het boek dat oud-burgemeester Hinnen van Olst-Wijhe schreef over zijn aangetrouwde oom Richard Bauer. Maar het boek is er nu en het is een indrukwekkend monument voor zijn familie en voor de kinderen van Richard en zijn vrouw Pietje.

Geluk

Het verhaal begint op het moment dat de Duitser Richard Bauer in 1930 zijn geluk zoekt in Nederland. Hij vindt er een baan en thuis in Twente. Leert er Pietje Hinnen kennen, ze raken verliefd en in 1936 wordt er getrouwd. Al snel hebben ze vier kinderen, Bauer is een stille maar toegewijde vader. De narigheid begint met de Duitse inval in 1940. De eerste tijd wordt Bauer met rust gelaten maar in 1942 wordt hij, zeer tegen zijn zin, opgeroepen voor het Duitse leger. Hij wordt naar het Oostfront in Rusland gestuurd, deserteert in 1944 en duikt onder bij de familie in Almelo.

Kamp Erika

Met de bevrijding in april 1945 kan hij zich weer buiten vertonen. Maar bevrijd is hij geenszins. Hij wordt al snel als vijand van de Nederlandse Staat opgepakt, komt in de gevangenis in Almelo terecht en eind 1945 wordt hij overgeplaatst naar Kamp Erika in Ommen. Omdat Pietje door haar trouwen ook de Duitse nationaliteit heeft, net als de kinderen, wordt ze uit haar huis gezet, hun spullen worden in beslag genomen. Pas Kerst 1946 wordt Bauer, zonder opgaaf van reden, vrijgelaten.

Wraakzuchtig

Daarna moet er een ontvijandingsverklaring komen, daarmee kan de Nederlandse nationaliteit aangevraagd worden. Het lijkt in kannen en kruiken tot er op het laatste moment een kink in de kabel komt. Iemand heeft bezwaar ingediend, hoe en wat wordt de familie nooit duidelijk. Pas veel later, de Bauers zijn dan al overleden, kan auteur Bert Hinnen de papieren inzien en wordt duidelijk dat een wraakzuchtige Almelose politieman de zaak heeft gefrustreerd.

Deportatie

Het waren niet alleen de Bauers die dit overkwam. Rond de 100.000 Duitsers en hun families werden zo bejegend. Ook de Joodse families die in de jaren dertig Duitsland waren ontvlucht. Veel van hen werden uitgewezen, tegen hun zin naar Duitsland gedeporteerd. Eerder werd deze problematiek belicht in het boek ‘Wie is de vijand’ van Sophie Molema.

 

Terug naar archief Boek van de Week