Waar ben je thuis?

Gepubliceerd op: 7 september 2022 08:00

Met de ondertitel ‘Mijn persoonlijke zoektocht naar een plek voor kwetsbare mensen, toen en nu’ geeft Aaltje van Zweden exact aan waar het in dit boek over gaat. Voor wie de huiselijke situatie van Aaltje niet kent, ze is getrouwd met dirigent Jaap van Zweden, heeft vier kinderen waarvan de derde, Benjamin, autisme heeft en verstandelijk beperkt is.

In haar eerste boek Om wie je bent beschrijft ze haar zoektocht naar een goede woonplek voor Benjamin en de daarmee verbonden oprichting van het Papagenohuis in Laren.

Incidenten

Dat is weliswaar allemaal geregeld, maar daarmee houdt de zorg voor Benjamin niet op. Die blijft en elke keer als er een telefoontje of appje komt van het Papagenohuis slaat Aaltje aan. Wat is er nu weer, hoe kan het opgelost worden, hoe kan ze helpen. Het is een modus waar ze niet uit kan komen. Het steekt haar dat Benjamins dossier vol staat met incidenten. Maar dat de dingen die hij goed kan of waar hij plezier in heeft bijna nooit genoemd worden.

Stolpersteine

Het gewone leven gaat ook door. Ze verhuizen naar Amsterdam, verblijven tijdelijk in de Michelangelostraat in Zuid. Op een ochtend flitst de gedachte door haar hoofd hoe het geweest moet zijn om in WOII met een gehandicapt kind te moeten onderduiken. Het laat haar niet meer los, ze zoekt uit wie er in WOII in het huis woonden. Het blijkt een Joodse familie te zijn, ze zijn allen omgekomen in de vernietigingskampen in Polen. Ze mogen niet vergeten worden vindt Aaltje en ze vraagt daarom Stolpersteine voor hen aan.

Het Apeldoornsche Bos

Maar dat is nog geen antwoord op haar vraag. Ze verdiept zich in de gehandicaptenzorg in de jaren dertig en komt bij de Joodse instelling Het Apeldoornsche Bos terecht. Daar verbleven rond de 1200 gehandicapten en psychiatrische patiënten. In januari 1943 werd iedereen door de Duitse bezetters afgevoerd. De geschiedenis grijpt Aaltje aan. Hoe heeft dit kunnen gebeuren.

Bevrijdend

Loslaten is moeilijk. Een kind dat zijn vleugels uitslaat moet je laten gaan. Dat is pittig. Een beperkt kind loslaten is nog pittiger. Niet altijd het geluk van het kind vooropstellen. Ook aan je eigen welbevinden werken. Het lukt Aaltje wat losser met Benjamin om te gaan. En dat voelt goed, bevrijdend!

  • Aaltje van Zweden Waar ben je thuis

    mijn persoonlijke zoektocht naar een plek voor kwetsbare mensen, toen en nu

    Persoonlijke en historische ontdekkingstocht naar de positie en bescherming van mensen met een beperking in de maatschappij ten tijde van de Tweede Wereldoorlog en vandaag.

    Non-fictie

    Nederlands | 290 pagina's | Ambo|Anthos, Amsterdam | 2022

    Gedrukt boek

Terug naar archief Boek van de Week